Abdestin Önemi
ABDESTİN ÖNEMİ
“” Ey İman edenler, namaza kalkacağınız zaman yüzlerinizi ve dirseklere kadar elleriniz ve başlarınıza meshedip, her iki yumru mafsal kemiğine kadar ayaklarınızı yıkayın. “” Maide–6 buyurmuş. Allah’u zülcelâl Peygamber (s.a.v.) ise:
“” Allah’u teala, sizden birinizin abdesti olmadığı zaman abdest almadıkça namazını kabul etmez. “” buyurmuştur. Ki Abdesti inkâra kalkışan kimse İslam’dan çıkmıştır. Abdestin Farzları dörtür.
1- Yüzün tamamını pak edeci su ile bir kere yıkamaktır. Bir kere olması Peygamber (s.a.v.)in EL VÜDUÜ MERRATEN MERRATEN “” Abdest tek tek etmektir. “” birinciden sonra yıkamak farz değildir.
2- Eller her tarafına alacak şekilde dirseklere kadar bir kere yıkamaktır. Parmakların etrafındaki kırışıklıkları ve parmak uçlarının başlarını örten uzun tırnakların altlarını yıkamak vacip olur.
3- Üzerinde tüy olmasa bile başı bir kere meshetmek farzdır. Farz olan miktar başın dörtte biridir.
4- Ayakları mafsal yumru kemiklerine kadar bir kere yıkamaktır. Abdest alan kimsenin topuğunu su ile yıkamaya önem vermesi vacip olur. Çünkü Peygamber (s.a.v.) :
“” Veylül lil eğkabi minennari “” Topuklar için ateşten veyil vardır “” buyurmuşlardır. Veyl- Felaket, hüzün ve hüsran, cehennemlik olma hali
ABDESTİN SÜNNETLERİ
1- Euzü besmele ile başlamak veya Lailahe illaah, dese yahut Sübhanelleh dese bununla sünnet yerini bulur derler Ancak Efdal olan
“” Bismillahil azıym velhamdü lillahi ala diynil İslami. “” Büyük Allah’ın adıyla başlar, İslam dini üzerine Allah’a hamd olsun der. Euzü besmeleden önce söylemek sünnettir. Besmeleyi evvela unutsa sonra bir takım azalarını yıkadıktan sonra onu hatırlasa ve onu çekse sünneti yerine getirmiş sayılmaz. Fakat hazırladığı zaman çekmesi menduptur.
2- Abdeste başlarken temiz olan elleri bileklere kadar üçer kere yıkamak sünnettir. Elleri yıkamak her abdestte gereklidir. Çünkü Peygamberimiz (s.a.v.)
“” Sizden biriniz uykusundan uyandığı zaman, abdest alırken, elini kaba sokmadan önce yıkasın. Çünkü o bilmez ki eli nerede geceledi. “” buyurmuştur.
3- Mazmaza ve istinşak etmek sünnettir. Bunda altı avuç su ile yapmak gerekir. Üçü mazmaza, üçü de istinşak içindir.
4- Niyet etmek: Bunun yapılış tarzı, Allah’a yakınlık için namaza abdest almaya niyet ettim veya abdestsizliği kaldırmayı niyet ettim. Yahut namaz kılmak için abdest almaya niyet ettim demek kifayet eder.
5- Misvak kullanmak. Peygamberimiz (s.a.v.) bir hadisi şeriflerinde:
“” Eğer ümmetime ağır geleceğinden korkmasaydım. Her namazda onlara misvak kullanmayı emrederdim.”” Buyurmuştur. Başka bir hadisi şeriflerinde ise
“” Misvake devam edin. Zira misvak hem ağız temizliği hem de Allah’ın razı olacağı şeydir. “” buyurmuştur. Misvak’ın 20 kadar faydası bayan edilmiştir.
1- Ağzı temizler- 2- Allah’ın rızasını celbeder. 3- Melekleri memnun eder. 4- Şeytanı darıltır. 5- Ağzı tatlandırır. 6- Dişi cilalandırır. 7- Göze kuvvet verir. 8 – Sünneti eda eder. 9 – Sesi güzelleştirir. 10- Zekâyı artırır. 11- Diş etlerini kuvvetlendirir. 12- Konuşmayı kolaylaştırır. 13- Son nefes de kelimei şehadeti hatırlatır. 14- Kocalığı geciktirir. 15- Sevabı çoğaltır. 16- Can çekişmeyi kolaylaştırır. 17- Mideyi takviye eder. 18- Hazmı kolaylaştırır. 19- Aklı artırır. 20- Bedenin rutubetini keser. Daha çok faydaları olan misvak, yalnız abdestte değil, yatarken, kalkarken, yemeklerde ve diğer hallerde kullanılır. Misvak’ı diş etlerini değdirmemek lazımdır. Abdest alırken misvakı, fırça ve macuna yoksa mümkün olduğu şeyle ağzı temizlemek evladır.
6- Oruçlu değilse Mazmaza ve İstinşak’ı bolca su ile yapmak,
7- Tertibe riayet etmek. Farzlarında sırayı takib etmek.
8- Abdeste sağ taraflardan başlamalıdır. Kol ve ayaklarda
9- Abdest azalarını üçer kere yıkamalıdır. Birer kere yıkamak farzdır. 10- Abdest suyunu bıyıkların ve kaşların altına ve yüzden sarkmış olan sakalının kıllarına kadar ulaştırmak.
11- Abdestte elleri ve ayakları yıkamaya parmak uçlarından başlamak.
12- Parmakları hilallemek, el parmaklarını birbirine sokmak. Ayak parmakları da el parmakları vasıtasıyla hilallenir.
13- Sakalın çeneden aşağıya uzamış olan kısmını meshetmek.
14- Başın tamamını bir su ile meshetmek.
15- Kulakları meshetmek. Başa değdirilmemiş olan başparmakların içi ile kulakların dış tarafları. Serçe parmaklarla da kulak içleri meshedilir.
16- Boyun’u meshetmek, Yani başı ve kulakları meshettikten sonra iki elin arkasıyla ve üçer parmakla yeni bir su almaya muhtaç olmaksızın boynu meshetmek.
17- Abdest azalarını yıkarken iyice ovmak.
18- Abdest uzuvlarını fasılasız, yani birbirini müteakip hemen yıkamaktır.
ABDESTİN FAZİLET VE ADABI
1- Kullanılan suyun serpintilerinin isabet etmemesi için yüksek bir yerde oturmak.
2- Yaş olan küçük parmağı kulak deliğine sokmak.
3- Her azayı yıkarken şehadet kelimelerini zikretmek.
4- Abdest alınan yerin temiz olması
5- Abdestin güneşte ısıtılmış su ile olmaması
6- Azaların üst taraflarını alt taraflarından önce yıkamak.
7- Mazmaza ve istinşak suyunu abdest aldığı su kabına koymamak.
8- Kıbleye yönelmek.
9- Parmaktaki yüzüğünü hareket ettirmek. Yüzük bol ve su geçiriyorsa oynatmaya gerek yoktur.
10- Abdest alırken başkasından yardım istememek, su döktürmemek.
11- Artan abdest suyundan kıbleye dönerek ayakta içmek.
12- Ayakların altlarını sağ ele hürmeten sol el ile yıkamak.
13- Azaların ıslaklığını fazla bastırmaksızın mendil gibi bir şeyle silmek.
14- Abdest suyundan ellerini silkelememek
15- Abdesti bitirdikten sonra üç defa Kadir suresini okumak.
16- Sol eliyle burnunu sümkürmek
17- Kalbin niyetini diliyle söylemekle birleştirmek.
18- Mazmaza ve istinşak için suyu sağ eliyle avuçlamak.
19- Bir ihtiyaç hali hariç Allah’ın zikrinden başka bir şey konuşmamak
20- Har azanın yıkanması ve meshedilmesi esnasında besmele çekmek.
21- Kendisinden suyu avuçlamak mümkün olan kabı sağ tarafına ve başkasını da sol tarafına koymak.
22- Kerahat vakitleri dışında iki rekât namaz kılmak.
23- Gasb edilmiş bir yerin ne üzerinden geçen su ile ne de onun toprağıyla abdest almamak.
Bera bin Azib’den rivayet edilen bir hadisi şerifte Peygamberimiz (s.a.v.)
“” Eğer bir kul abdeste “” Bismillah “” diyerek başlarda sonra her azayı yıkarken. “” Eşhedü En lailahe İllellahü vahdehu laşeriyke lehu ve eşhedü enne mühummeden Abduhu ve rasulühü derse Abdestini bitirdikten sonra da
“”Allahümmec alni minet tevvabiyne vec alni mütedahhiriyn
“” Allah’ım beni tövbekârlardan eyle. “” derse o kula cennetin sekiz kapısı açılır. Bunların hangisinden isterse girer. O anda kalkıp iki rek’at namaz kılar, namazında okur ve ne söylediğini bilirse Namazından annesinden doğduğu gün gibi ayrılır. Sonra kendisine işe yeni başla denilir. Buyurmuştur.
Abdest alırken her azamızı yıkayacağımız anda şu duaları da yapmak abdestimizin daha faziletli olmasına vesile olur. İnşallah. Abdeste başlamadan niyetimizi yaptıktan sonra besmele çekeceğiz sünnet olduğu veçhile.
“” Bismillahil aziymi vel hamdülillahi ala diynil İslami “”
Ellerimizi yıkarken ( Allahümme İnni es’elüke Yümne velberekete Ve Eğuzu bike mineşşü’mi vel heleketi “” Allahım senden iyilik ve bereket dilerim Şum ve helak olmaktan sana sığınırım “” der
Ağıza su verirken : “” Allahümme eğınni ala tilavetihil Kur’ani ve zikrike ve şükrike ve hüsni ıbadetike “” Allahım Kur’an okumakta, seni zikretmekte, sana şükretmekte ve sana ibadet etmekte bana yardımcı ol “” der.
Burna suverirken : ( Allahümme Erihni raihatel cenneti vela terihni raihaten nari ) “” Allahım, bana cennet kokularını tattır. Cehennem kokularını tattırma. “”
Yüzü yıkarken : ( Allahümme Beyyıd vechi, yevme tebyeddü vücuhün vetesveddü vücuhun )
“” Allahım, beyaz ve siyah yüzlerin açığa çıkacağı günde benim yüzümü beyazlandır. “
Sağ elini yıkarken ( Allahümme Eğtıni, kitabi, biyemiyni, ve hasibni hisaben yesiyren ) “”Allahım kitabimi sağımdan ver ve benim hesabımı kolay kıl. “” der.
Sol eli yıkarken : ( Allahümme la tüğtıni kitabi bişimali vela min verai zahri. ) Allahım kitabımı solumdan ve arkamdan verme. “”
Başımızı meshederken ( Allahümme Ezıllini tehte zılli arşike yevme la zılle illa zıllü arşike ) “” Allahım senin gölgenden başka gölge olmayan bir günde arşının altında beni gölgelendir. “” demeli
Kulaklarımızı meshederken : ( Allahümmec alni minelleziyne yestemiğunel kavle feyettebiune ehsenehü ) “” Allahım beni söz dinleyenlerden ve onun en güzeline tabi olanlardan kıl “” deriz.
Boynumuzu meshederken : ( Allahümme eğtık rakabeti minennari ) “” Ey Allahım vücudumu cehennem azabından koru. “” deriz.
Sağ ayağımızı yıkarken : ( Allahümme sebbit kademeye alessıratı yevme tezillül ekdami ) “” EyAllahım ayaklarımı, ayakların kaydığı günde, sırat üzerinde sabit eyle”” der
Sol ayağı yıkarken de: ( Allahümmec alni zenbi meğfuren vesağyi meşkuren ve ticareti len teburen
“” Ey Allahım, günahımı bağışlanmış, çalışmayı şükre layık olmuş, ticaretimi de elbette helak olmayacak bir ticaret kıl “” demeli Abdesti böylelikle bitirdikten sonra
( Allahümmec alni minettevvabiyne vecalni minel mütedahhiriyn ) “” Allahım beni tövbekâr ve temizlenenlerden eyle “” demeli. Burada zikrolunan
Tevvabin: Her günah işledikçe tevbe eden
Temizlenenler: den Maksat ta günahı kalmayanlardan eyle demektir.
Bunu böyle söyledikten sonra ayakta veya oturarak artan abdest suyundan içmeli. Zemzem suyu da böyle içilir. Bu iki yerden başkasında ayakta su içmek tenzihen mekruhtur. Abdestten artan su zemzem gibidir. Zemzem suyu ise şifadır. Suyu içtikten sonra
( Allahümmeşfini bişifaike vedavini bidevaike veğsımni minel veheli vel emradı vel evceğı )
“” Ey Allahım, bana şifan ile şifa, devan ile deva ihsan iyle, beni korkudan, hastalıklardan, sızılardan koru. “” diyerek Cenab-ı Hakka niyazda bulunmak efdaldir.
Vakit müsait ise iki rekât namaz kılmak gerekir. Müslim ve Ebu Davud’un rivayet ettiği bir hadise göre Peygamberimiz (s.a.v.)
“” Bir kimse abdest alır ve abdesti güzel eylerde iki rek’at namaz kılar, bütün kalbi ve kalıbı ile o namaza yönelirse, o kimseye cennet vacip olur. “” buyurmuştur. Ancak şu beş vakitte nevafil namaz kılmak mekruhtur. 1- Güneş doğmadan önce 2- Güneş doğarken. 3- Güneş tam ortada iken. 4- İkindi namazından sonra 5 - Güneş batarken,
Zira mekruhu terk etmek, nafileyi yapmaktan, işlemekten efdaldir. Mekruh: İslamın haram etmediği, fakat zaruret olmadan yapılmasına izin vermediği, caiz olmayan iş.
ABDESTİN MEKRUHLARI ŞUNLARDIR
1- Abdest suyunda israf etmek. Üç kereden fazla yıkamak.
2- Abdest suyunu mesheder gibi az kullanmak.
3- Pis Mahalde abdest almak mekruhtur. Bir zarureti yoksa
4- Abdest alırken konuşmak, dünya kelamından bir şey konuşmak.
5- Oruçlu bir kimsenin mazmaza ve istinşakta mübalağa etmesi mekruhtur.
6- Müekked sünnetleri terk etmek, tahrimen mekruhtur. Niyet, mazmaza, istinşak v.b. sünneti müekkede’den başka olan adab ve erkânı terk etmek ise tenzihen mekruhtur. Diyor. Hanefi fukahası.
ABDESTİ BOZAN ŞEYLER
1- Ön ve arkadan çıkan, meni, irin, sidik, mezi, vedi
Mezi- Kadınla oynaşmak, yanına şehvetle yaklaşmaktan zuhur eden yapışkan, renksiz akıcı bir su Vedi: Bevlden sonra çıkan beyazımsı katı su
2- Arkadan çıkan yel
3- Herhangi bir azadan mayi halinde çıkan kan, yaradan irin ve sarı halinde çıkıp yayılan şey, yayılmaz ve akmazsa bozulmaz. Pey. (s.a.v.) “”Bir ve iki nokta kanda abdest almaya hacet yoktur. Ancak akarsa abdest alınır. “” buyurmuştur.
4- Ağız dolusu kusmak
5- Bayılmak, delirmek ve sarhoşluk abdesti bozar, sarhoşluk ister hap, ister başka şeylerle olsun abdesti bozar.
6- Basur hastalığından dolayı dübürü çıkan kimse onu eliyle yerine iade ederse abdesti bozulur. Kendi kendine giderse abdesti bozulmaz.
7- Mükellef bir musallinin namazda yanındakilerin işiteceği kadar gülmesi
8- Kan çıkmaksızın çocuk doğurmak.
9- Kadın ile erkeğin arada bir kuvvetli hail olmaksızın tenasül organlarının birbirine değmesi. 10-Kadının tenasül organına tıkanmış olan bez veya pamuğun ıslak olarak dışarıya çıkması
11-Özür sahibi olan bir kimsenin farz olan namaz vaktinin çıkıp diğer bir vaktin girmesiyle abdesti bozulur.
12- Teyemmüm etmiş bir kimsenin abdeste elverişli bir miktar suyu bulması
13- Ağızdan çıkan kan tükürüğe galip ise abdest bozulur.
14- Yan yatarak bağdaş kurarak veya dirseklere dayanarak uyumak abdesti bozar.
15. Çıplak hayvan üzerinde yokuşa çıkarken uyumak abdesti bozar. Eğer ve semerli bir hayvan üzerinde yokuş aşağı inerken uyumakla da abdest bozulur.
ABDESTİ BOZMAYAN ŞEYLER
1- Ağlamak, Bir hastalık neticesi olmaksızın gözden çıkan suyun akması
2- Yara içerisinde kalıp görünen kan ve irin
3- Bir yaradan kopan deri
4- Mayasıl rutubeti ve parmakların aralarındaki pişinti.
5- Yarı miktarından az donmuş kana bulaşmış tükürük ve sümük
6- Kulaktan veya yaradan, burundan çıkan kurt
7- Ağız dolusu olmayan kusuntu.
8- Balgam velev ki ağız dolusu olsun
9- Tenasül uzvundan çıkan yel
10- Donmuş bir halde kusulan kan parçası
11- Arka taraftan rutubetsiz ve kokusuz bir hale çıkarılan hukne ( Kullanılmış ilaç)
12- Erkeğin tenasül uzvuna damlatılıp sonra geri gelen yağ
13- Kullanılan misvakde veya ısırılan sert bir meyve üzerinde görülen, fakat akıcılığı bilinmeyen kan.
14- Pire, kene gibi bir hayvanın doluncaya kadar emdiği kan, sülükten akan kan ise abdesti bozar.
15- Saçların ve tırnakların kesilmesi ile abdest bozulmaz.
16- Oturağı tamamen yere yerleştirmek suretiyle oturarak uyumak.
17- Namazda iken ayakta, oturarak veya secde ve rükû halinde uyumak.
18- Namaz haricinde veya cenaze namazında veya tilavet secdesinde kahkaha ile gülmek.
19- Tebessüm etmek, gülümsemek
20- Herhangi bir vücuda veya tenasül uzvuna yalnız el ile dokunmak.
21- Eğer ve semerli bir hayvan üzerinde yokuşa çıkarken uyumak abdesti bozmaz.
ABDESTSİZLİĞİN MANİ OLDUĞU ŞEYLER
1- Abdestsiz insan namaz kılamaz.
2- Cenaze namazı kılamaz
3- Tilavet secdesi ve şükür secdesi de yapamaz.
4- Kur’an’ın tamamına veya bir kısmına, bir ayet bile olsa el sürmekten men eder.
5- Tefsire, Kur’anı Kerim meali, abdestsiz ele alınmaz.
DEF’İ HACETİN ADABI
“” Ey İman edenler Namaza kalktığınız vakit yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi ve başlarınızı meshedip topuklara kadar ayaklarınızı yıkayın. Eğer cünup oldunuz ise boy abdesti alın. Hasta yahut yolculuk halinde bulunursanız yahut biriniz tuvaletten gelirse yahut da kadınlara dokunmuşsanız ( cinsi birleşme yapmışsanız.) ve bu hallerde su bulamamışsanız temiz toprakla teyemmüm edin de yüzünüzü ve ( dirseklere kadar ) ellerinizi onunla meshedin. Allah size her hangi bir güçlük çıkarmak istemiyor. Fakat sizi tertemiz kılmak ve size ( ihsan ettiği ) nimetini tamamlamak istiyor. Umulur ki şükredesiniz.”” Maide–6
Temizlik Allah’ kavuşabilmek, onun divanına durabilmek için gerekli bir vazifedir. Bu da hem ceset, hem de ruh olarak abdest ve gusülle tamamlanır. Teyemmüm ise, ancak ruhi temizliği tamamlar. Suyun bulunmadığı yahut suyun kullanılmasında bir zarar mevzubahis olduğu zamanlarda sadece ruhen temiz olmaz’da kâfidir. Abdest ve gusül, sadece bir beden temizliğinden ibaret değildir. Peygamberimiz (s.a.v.) :
“” Büniyeddiynü alen nefzafeti ( Din temizlik (esasları) üzerine kurulmuştur. “”
“” Miftahussalati Ettahuri “” Namazın anahtarı temizliktir.
“” Ettahuru nisful iymani “” Temizlik İmanın yarısıdır.
Ora ( Kuba) da öyle rical varki çok temizlemeyi severler. Allahu Teala da çok temizlenenleri sever. Tevbe–108 Bu ayeti celiyle ve hadisi şeriflere göre temizliği dört derecede inceleyebiliriz.
1- Hadesten, Yani bedeni abdestsizlik ve cenabetlikten, pislik ve kirden temizlemek.
2- Azaları kötülük ve günahlardan temizlemek.
3- Kalbi kötü huy ve sevilmeyen adi hasletlerden temizlemek.
4- Kalbi Allah’ın gayrısından temizlemektir ki, bu Peygamberler ve sıddıyklar temizliğidir. Kalbin amelindeki son gayesi ilahi azametin kalbe tecellisidir. Öyleyse Allahu Teala’dan başka her şey kalpten göç etmedikçe ilahi marifet hakiki manada kalbe dahil olmaz. Bunun içindir ki En’am suresinde
“” Ya Allah de, sonra bırak onları daldıkları bataklıklarda oynayadursunlar. “” En’am–91 buyurmuştur. Yüce Allah. Çünkü birbirinin zıddı olan hakiki hakkı marifet ile kötülüklere meyil - iki zıd şey bir gönülde toplanmaz.
“” Allahu Teala bir insanın göğsünde iki kalb yaratmamıştır. “” Ahzab–4 ayeti celilesi bunun bir delilidir.
Kalbin amel etmesindeki maksadı ise
Kalbi dini inanç ve güzel huy ve hasletlerle bezemektir ki, bu da ancak kalbi kötü, sevilmeyen huylar, bozuk akide ve inançlardan temizlemekle mümkündür. Kalbi temizlemek imanın şartıdır. Azaları günahlardan temizlemek de amelin şartıdır. Günahlardan temizlenmeyen aza ile ibadet yapılamaz. Bu hususlar imanın makamlarıdır. Her makamında sahibine göre dereceleri vardır. Merdiven’in basamağı gibi alt kademeyi geçmeden üst basamağa çıkılamaz. Kalbini bozuk inanç ve kötü huylardan temizlemeyip, tevhid nuru ve güzel huylar ile doldurmadan, azalarını günahlardan temizlemeyip ibadet ile tezyin etmeden kalb temizliğine geçilemez.
Bu mertebeleri ayıramayacak kadar zavallı kimseler temizlikte ancak öze nisb. Etle KABUK MESABESİNDE olan BEDEN TEMİZLİĞİNİ anlayanlar ve bütün mesaisini, taharetine, bol sular ile beden ve elbisesini yıkamakla yalnız dış temizliği yapmış olurlar. Bunun da kalp temizliğine hiç faidesi olmaz. ( Buji tırnaklarındaki temizlik yerine bujilerin dışını temizleyip te arabayı çalıştırmak için uğraşmaya benzer. )
TEMİZLİK ÇEŞİTLERİ
Dış temizliği üç kısımda incelemek mümkündür.
1- Hubs’dan : ( Hakiki pisliklerden ) elbise ve namaz kılacağımız yerdeki pislikler
2- Hades’ten : ( Hükmi pislik, abdestsizlik ve cenabetlik )
3- Bedenden çıkan fazlalıklar ( Kesmekle temizlenen tırnak, traş olmak veya başka yollarla, koltuk, kasık ve sünnet olma gibi benzeri temizlikler. )
Hakiki Pislik dediğimiz Necasetten taharet olan pislik, Vücud’da, elbisede ve mekânda olur. Yani namaz kılacağımız yerde olur. Bunları gidermek için su ile yıkamak gerekir.
Hükmi Pislik denilen: Hadesten taharet: Yıkanmak, abdest almak ve teyemmüm etmek demektir. İstinca ( Taharetlenme ) bunlardan önce olduğu için Kaza’yı Hacet’ten başlayarak adap ve erkânını anlatmaya çalışalım.
İhtiyacını gidermek için ayakyoluna girmek isteyen kimse şu hususlara dikkat etmelidir.
1- Sol ayağıyla girmeli, sağ ayağıyla çıkmalı
2- Girmeden önce besmele ve Euzü çekmeli Pey.(s.a.v.) : Helâya girdiğiniz zaman ( Euzü billahi minel hubsi vel hebais ) Pislik ve pis olan şeylerden Allaha sığınırız. Dersiniz “” buyurmuştur. Buna istinaden Besmeleyi Euzü’den önce söylemek menduptur.
3- Helâ olmayan bir yerde ( Sahra’da, Kırda) ihtiyacını gidermek isteyen kimse, avretini açmadan önce besmele çekmeli, çömelirken açılmalı
4- insanların görmeyeceği tenha bir yer seçmelidir. Mümkünse perde arkasına geçmelidir,
5- Taharetleneceği su, taş, Gibi benzeri şeyi önceden hazırlamak menduptur.
6- Güneşe, aya, Kıble’ye karşı önünün ve arkasına dikkat etmeliyiz. Ancak şu anda kıbleye karşı yapılmış ise buraları kullanmakta zarurete binaen beis yoktur.
7- Ayakta Def’i hacet yapmamalı, mümkünse oturmalı veya sol dizi yere koyup sağ ayağın arkasını kaldırmak suretiyle yapmalı.
8- Zemini yumuşak olan bir yer seçmesi gerekir. Çünkü pis yerlerden üzerine sidik serpintileri gelmesin diye sert yerden kaçınmak lazım.
9- Otururken sol tarafa meyilli oturmalıdır. Bevil daha kolay çıkar.
10- Zaruret olmadan avret mahallinin açılmamasına dikkat etmelidir. Bu hususta Enes (r.a.) şöyle demiştir.
“” Peygamber (s.a.v.) Kazayı hacet yapmak istediğinde yere yakın bir vaziyete gelinceye kadar elbisesini kaldırmazdı. “”
11- Helâda yahut sahrada Def’i Hacet yapan kimsenin Kur’an okuması haramdır.
12- Kur’an veya ondan bir parça ile bir ayet olsa dahi helâya girmek haramdır. Ancak bir muhafaza ile girilebilir. Deniyor ise de Hanefi ve Şafii fukahasına göre mekruh demişlerdir.
13- Kabir üzerinde kazayı hacet yapmak ( Pey. S.a.v.) in şu emrine istinaden haramdır.
“” Sizden birinizin, yanmakta olan bir mangal üzerine oturup, onun elbisesinin yanması ve böylece cildine ateşin vasıl olması elbette kabrin üzerine oturmasından hayırlıdır. “”
14- Kazayı Hacet esnasında veya taharetlenme sırasında rüzgâra dönmemek gerekir. Çünkü rüzgâr idrarı kişinin üzerine serpeceğinden kerih görülmüştür.
15- Durgun suya kazayı hacet yapılmaz. Peygamberimiz (s.a.v.) : “” Sizden biriniz kati surette, durgun suda idrarını yapmasın “ “ buyurmuştur. Büyük abdest yapmak daha çirkindir.
16- İnsanların gelip geçtiği ve gölgelendiği yerlere de kazayı hacet yapmak Peygamber (s.a.v.) şu hadisi şeriflerinden dolayı haramdır.
“” Üç lanet yerinden sakınınız: Suyun geliş yerlerindeki boş yerlerde, yol üzerinde ve gölgeliklerde kazayı hacet yapmaktan sakınınız “” buyurmuştur. Çünkü yapana lanet okunacağından dolayı kerih görülmüştür. Çünkü insanlar oralara gölgelemek için oturur yahut ay ışığında toplanır. Sohbet için toplanabilirler.
17- Konuşmak da mekruhtur. Ancak bir ihtiyaçtan dolayı konuşması değildir.
18- Allah’ı zikretmek bile mekruhtur.
19- İhtiyaç hâsıl olmadan tükürme ve burun silme, gözünü göğe dikme, boğazı temizlemek (aksırmak) ta mekruhtur.
20- Meyve veren ağaçların altında kazayı hacet yapmak mekruhtur.
21- İhtiyacı yokken beklemek, uzun süre oturmak.
22- İhtiyaç yokken avret mahalline bakmak ve oynamak mekruhtur.
23- Bulaşmamak için kazayı hacet yerinden ayrılmak, orada taharetlenmemek evladır.
24- Mesaneyi boşaltmak için öksürmek, yürümek, uylukları sıkıştırmak
25- En az üçtaş veya toprak, ıslak paçavra, kuru çamur parçası gibi şeylerle taharetlenmek caizdir. Kemik ve tezek gibi şeylerle taharetlenmek mekruhtur. Şer’an hürmet edilmesi gereken şeylerle silinmek mekruhtur. Kâfir yahut ölü’de olsa. Yazılı olmayan kâğıt yazı yazmaya elverişli ise mekruhtur. Değilse caizdir. Başkasının duvarına silinmek caiz değildir. Tahrimen mekruhtur. Çünkü başkasının malına teaddi etmek caiz değildir. Sol el ile taharetlenmek evladır.
26- Kazayı haceti bitirip ayrıldıktan sonra
“” Senin affına sığınırım. Allah’a hamdolsun ki bana eziyet eden şeyi benden giderdi ve bana fayda veren şeyi tuttu. “” diyerek dua ve niyazda bulunmak caizdir.
27- Yıkandığı yere su dökmemek gerekir. Peygamberimiz (s.a.v.)
“” Sizden hiçbir kimse hamam ettiği yerde su döküpte sonra orada abdest almasın vesvesenin çoğu bundandır. “” buyurduğu rivayet edilmiştir.
Abdest su ile yapılan bir taharettir ki, bir kısmı yıkanan, bir kısmı meshedilen hususi bir takım azalara taalluk eder. Bunlar dörttür ki, yüz eller baş ve ayaklardır. Bunların hepsi yıkanır. Fakat kafa’nın yıkanması güç ve saçlarla örtülü olduğu için meshedilir. Abdestin namaz için farz olmasındaki delil Allah’u Teala’nın şu emridir